EUROPEJSKA AKADEMIA SOŁTYSÓW
Skrypt nr 3 - 16 kwietnia 2002 r.

---

Przedsiębiorstwa działające minimum 12 miesięcy zajmujące się przetwórstwem mleka, ubojem, rozbiorem i przetwórstwem mięsa, przetwórstwem ryb, przetwórstwem owoców i warzyw, a także grupy producentów rolnych, rybnych, ogrodniczych i sadowniczych oraz ich związki mogą otrzymać w okresie przedakcesyjnym bezzwrotne dopinansowanie z Unii Europejskiej inwestycji modernizacyjnych.

---

Inwestycje w przetwórstwo. Program SAPARD ma dopomóc w rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w krajach kandydujących do Unii Europejskiej. Na zagospodarowanie w Polce czeka od 2000 r. pomoc finansowa sięgająca obecnie pół miliarda euro. Z tego 35% ma dofinansować inwestycje w przedsiębiorstwach oraz grupach i związkach producentów rolnych prowadzących przetwórstwo mleka, mięsa, ryb, owoców i warzyw. Kwoty zarezerwowane dla tego sektora wyniosą do końca br. ponad 177 mln euro i powiększą się o ok. 60 mln euro w roku 2003.

Bezzwrotne współfinansowanie. Pieniądze, które będą przekazywane Polsce przez Komisję Europejską w ramach Programu SAPARD to pomoc bezzwrotna. Trafią one (w walucie krajowe) do gmin, przedsiębiorstw, rolników także w formie dotacji. Kwoty unijne uzupełnią nasze nakłady własne. SAPARD współfinansuje bowiem, a nie finansuje w całości podejmowane inwestycje.

Dużo w krótkim czasie. O uruchomieniu programu SAPARD w Polsce wydane zostanie oficjalne obwieszczenie rządowe. Akredytację agencji płatniczej SAPARD Komisja Europejska ma przyznać w najbliższym czasie naszej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Planuje się, że pierwsze inwestycje będą mogły teraz być zaakceptowane i uruchomione w ciągu kilku miesięcy. Czasu zostało nie wiele, program SAPARD działa tylko do czasu wejścia danego kraju do UE. Kraje członkowskie objęte są pomocą z innych funduszy.

Rozbudowa i unowocześnienie. W zależności od rodzaju przedsięwzięcia i sektora udział pomocy finansowej może sięgać od 30% do 50% (patrz niżej) całkowitych kosztów kwalifikowanych (netto, bez VAT), które obejmują:
- koszty budowy i modernizacji budynków (z wyłączeniem budowy nowych zakładów),
- koszty zakupu i instalacji nowych maszyn i sprzętu, włącznie z oprogramowaniem komputerowym i specjalistycznym sprzętem do transportu,
- opłaty za usługi (honoraria architektów, inżynierów oraz konsultantów; studia wykonalności), opłaty sądowe, patenty oraz licencje, które łącznie nie mogą przekroczyć 12% sumy całkowitych kosztów kwalifikowanych.

Kto jest uprawniony do ubiegania się o pomoc?

Osoby prawne - działające minimum 12 miesięcy przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem mleka, ubojem, rozbiorem i przetwórstwem mięsa, przetwórstwem ryb, przetwórstwem owoców i warzyw, a także grupy producentów rolnych, rybnych, ogrodniczych i sadowniczych oraz ich związki.

Zakres przedsięwzięć objętych pomocą:

a) przetwórstwo ARTYKUŁÓW POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO (schemat 1.1) związane z przetwórstwem mleka i wyrobem serów, z produkcją, przetwórstwem i konserwowaniem ryb i produktów rybołówstwa,
> w tym:
- modernizacja budynków zakładów przetwórczych i ich wyposażenia, zgodnie ze standardami weterynaryjnymi, sanitarnymi i dobrostanu zwierząt UE,
- modernizacja lub wymiana linii produkcyjnych i wprowadzenie technologii zwiększających wartość dodaną, które będą zgodne z wymogami dorobku prawnego Wspólnoty w zakresie higieny, jakości, pakowania i oznakowania produktów,
- inwestycje prowadzące do obniżenia szkodliwości emitowanych ścieków, gazów i pyłów,
- inwestycje prowadzące do zmniejszenia zużycia energii i wody w procesie produkcyjnym,
- inwestycje związane z zagospodarowaniem odpadów i produktów ubocznych,
- wdrożenie systemu bezpieczeństwa produkcji żywności (HACCP),
- zakup sprzętu do przeprowadzania klasyfikacji tusz zwierzęcych wg standardów EUROP,
- zakup cystern i schładzalników do mleka - w sektorze mleczarskim,
- budowa nowych rzeźni wyłącznie w przypadkach braku odpowiedniej mocy produkcyjnej w stosunku do istniejącej bazy surowcowej, z wyłączeniem budowy rzeźni poniżej 1 000 jednostek przeliczeniowych rocznie lub 150 000 sztuk rocznie dla drobiu - w sektorze mięsnym,
- budowa lub modernizacja przechowalni, wytwórni lodu oraz myjni skrzyń - w sektorze rybnym.
>> oferowana pomoc w czasie trwania programu:
# dla przedsiębiorstw - nie mniej niż równowartość 30 tys. euro i nie więcej niż równowartości 1400 tys. euro oraz dodatkowo do 250 tys. euro na inwestycję na rzecz grup producentów rolnych,
# dla grup producentów i ich związków - nie mniej niż równowartość 30 tys. euro i nie więcej niż równowartości 250 tys. euro;

b) przetwórstwo OWOCÓW I WARZYW (schemat 1.2)
> w tym:
- modernizacja budynków zakładów przetwórczych i ich wyposażenia, zgodnie ze standardami sanitarnymi UE,
- wdrożenie systemu bezpieczeństwa produkcji żywności (HACCP),
- modernizacja linii produkcyjnych i wprowadzanie technologii zwiększających wartość dodaną, zgodnych z wymogami dorobku prawnego Wspólnoty w zakresie higieny, jakości, pakowania i znakowania produktów, - inwestycje prowadzące do obniżenia szkodliwości emitowanych ścieków, gazów i pyłów oraz związane z zagospodarowaniem odpadów,
- inwestycje prowadzące do zmniejszenia zużycia energii i wody w procesie produkcyjnym,
- inwestycje w zakresie budowy i poprawy zaplecza do przechowywania i pakowania, łącznie z sortowaniem, myciem, ważeniem, pakowaniem, konfekcjonowaniem oraz innymi procesami marketingowymi i przetwórczymi, realizowanymi przez grupy producentów.
>> oferowana pomoc w czasie trwania programu:
# dla przedsiębiorstw - nie mniej niż równowartość 30 tys. euro i nie więcej niż równowartości 250 tys. euro oraz dodatkowo do 50 tys. euro na inwestycję na rzecz grup producentów rolnych,
# dla grup producentów i ich związków - nie mniej niż równowartość 30 tys. euro i nie więcej niż równowartości 50 tys. euro.

Udział pomocy w zależności do rodzaju przedsięwzięcia i sektora:
# w kosztach inwestycyjnych ściśle związanych z dostosowaniem produkcji do wymogów sanitarnych i weterynaryjnych UE:
- w sektorze mleczarskim - 50%,
- w sektorze mięsnym - 40%,
- w sektorze rybnym - 30%,
- w sektorze owocowo-warzywnym - 40%,
# w kosztach inwestycyjnych mających na celu zwiększenie wartości dodanej przez poprawę jakości, technologii, innowacje, redukcję kosztów:
- w sektorze mleczarskim i mięsnym - 40%,
- w sektorze rybnym i owocowo-warzywnym - 30%,
# w kosztach inwestycyjnych ściśle związanych z ograniczeniem negatywnego oddziaływania na środowisko:
- we wszystkich wynienionych wyżej sektorach po - 30%.

Klauzula rozgraniczenia pomocy

Nie można łączyć. W ramach jednej inwestycji pomoc z Programu SAPARD nie może być łączona z inną pomocą finansową ze środków publicznych krajowych (w szczególności z kredytami preferencyjnymi ARiMR) jak również pochodzących z Unii Europejskiej (PHARE, ISPA, itp.) oraz z międzynarodowych instytucji finansowych.

Stosowane procedury i formy pomocy

Wnioski o pomoc z programu SAPARD będą przyjmowane - po ogłoszeniu przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpoczęcia programu - przez oddziały terenowe ARiMR właściwe dla miejsca realizacji inwestycji.

Ranking wnioskodawców. Złożony w terminie wniosek z kompletem wymaganych załączników (w tym dokumentacją techniczną i wymaganymi zezwoleniami) podlega ocenie przez uprawnione służby Agencji SAPARD (ARiMR). Otrzymanie oceny pozytywnej jest równoznaczne z umieszczeniem wniosku na liście rankingowej ubiegających się o pomoc. Przesunięcie się wnioskodawcy na tej liście na miejsce uprawniające do uzyskania pomocy otwiera drogę do podpisania przez Agencję umowę z wnioskodawcą.

Refundacja kosztów. Pomoc jest realizowana w formie refundacji poniesionych kosztów kwalifikowanych do wysokości nie większej niż określona w umowie, po ich uprzedniej weryfikacji, uwzględniającej wykonanie przyjętego w umowie zakresu rzeczowego inwestycji oraz zaangażowania środków własnych.

Szczegółowe informacje można uzyskać we wszystkich oddziałach terenowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.