Ten serwis używa plików cookie. Więcej informacji  #  This website uses cookies. More information
Szkoda Polski na podziały!
 
••• Na teren Polski przedostał się groźny koronawirus COVID19. Rząd ogłosił stan epidemii i wydał przepisy regulujące zasady działania służby zdrowia, wprowadził kwarantanny dla osób mających kontakt z zarażonymi lub wracających z zagranicy, zamknięto lotniska oraz wszelkie obiekty i imprezy, w których zwykle jednocześnie przebywa wiele osób ••• Pomimo wielkiego niebezpieczeństwa dla życia obywateli - prezes partii rządzącej, premier rządu i prezydent państwa nie widzą przesłanek do przesunięcia majowych wyborów prezydenckich na termin późniejszy ••• Dwa miliardy (to dwa tysiące milionów) złotych na partyjną propagandę TVP zamiast na ochronę zdrowia obywateli. Tak bezwzglednie czynią ludzie zaślepieni żądzą władzy, a nie zatroskani dobrostanem Polaków ••• Partia i rząd przemawiają wyborcom "do ręki" ••• dobrazmianagate - kasta wysokich urzędników państwowych, kilku członków "dobrze zmienionej" Krajowej Rady Sądownictwa, działając w porozumieniu, dostarczali heiterce dane osobowe, a ta rozpowszechniała anonimy szkalujące sędziów niepokornych wobec władczej destrukcji wymiaru sprawiedliwości ••• Komisja Europejska formalnie pozwała Polskę, członka UE, do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazując, że polska ustawa o Sądzie Najwyższym jest niezgodna z prawem UE, narusza zasadę niezależności sądów oraz zasadę nieusuwalności sędziów ••• Psucie państwa i demokracji w Polsce, prawa i sądownictwa niepokoi wielu Polaków, Parlament Europejski i Komisję Europejską ••• Piętnasty rok Polska jest w Unii Europejskiej. Niestety władza bieżącej kadencji systemowo oddala nas od wspólnoty rozwoju i bezpieczeństwa, pomimo że Polacy w zdecydowanej większości akceptuje i docenia naszą przynależność do UE •••
Sobota 7.12.2024
Warto zrozumieć
 
 Europejska Akademia Sołtysów 

Od kwietnia 2002 r. do czerwca 2003 r. w każdy wtorek w REGIOsecie publikowane były skrypty Akademii z informacjami o UE - głównie o Wspólnej Polityce Rolnej, o unijnych rynkach rolnych, o programach unijnej pomocy dla polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich, o przemianach związanych z wprowadzeniem unijnych standardów produkcji, przetwórstwa i obrotu artykułami rolnymi i spożywczymi. Pełny cykl zamknął się w 63 skryptach.

Wybraliśmy dobrą drogę
Polska jako szósty kraj z zaproszonych do członkostwa w Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. przeprowadziła ogólnokrajowe referendum. Tak jak poprzednio na Malcie, w Słowenii, na Węgrzech, na Litwie i w Słowacji - zaproszenie zostało przyjęte przez zdecydowaną większość głosujących obywateli. Polacy w sposób bezpośredni upoważnili Prezydenta RP do ratyfikowania Traktatu podpisanego w Atenach 16 kwietnia 2003 r. W niedługim czasie nastąpi ta ratyfikacja. Traktat będą również ratyfikować wszystkie kraje obecnie należące do UE. Na koniec zaakceptuje go Parlament Europejski obradujący w stolicy Alzacji - Strasburgu. Wszystkie zgody mają być wyrażone w ciągu niespełna jedenastu miesięcy. To także czas dla nas na dobre przygotowanie się do wejścia do wspólnoty. Najnowszy raport Komisji Europejskiej wskazuje na nasze niedociągnięcia w tym zakresie.
SKRYPT 63, 10 czerwca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Wybrać ziarno, odrzucić plewy
W najbliższą sobotę i niedzielę odbędzie się ogólnokrajowe referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Za tydzień znane będą jego wyniki - frekwencja, stopień obywatelskiego poparcia, stopień odmowy. Przez te kilka pozostałych dni - do ciszy wyborczej - wygłoszone zostaną ostatnie przemówienia, rozdane ostatnie ulotki, padną ostatnie hasła i zaklęcia. I zwolennicy, i przeciwnicy nie powiedzą jednak nic nowego. Wszystkie argumenty obu stron już są znane. Nadszedł czas indywidualnych decyzji: jak głosować? - czas swoistego rachunku sumienia, potrzebny zwłaszcza tym, którzy jeszcze nie wiedzą co zrobić, za czym się opowiedzieć. Do nich głównie adresowany jest dzisiejszy skrypt. Ta historyczna dla Polaków decyzja musi być podjęta z jak największym przekonaniem. Bardzo ważne jest by być mądrym przed, a nie dopiero po głosowaniu.
SKRYPT 62, 3 czerwca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Argumenty i autorytety
Czerwiec 1989 - koniec PRLu, styczeń 1990 - przywrócenie zasad gospodarki rynkowej, październik 1991 - pierwsze po wojnie w pełni wolne wybory parlamentarne, grudzień 1991 - Polska stowarzyszona ze Wspólnotami Europejskimi, październik 1992 - wyjazd z Polski ostatnich jednostek bojowych wojsk rosyjskich (już nie radzieckich), kwiecień 1994 - złożenie przez Polskę wniosku o przyjęcie do Unii Europejskiej, lipiec 1997 - zaproszenie Polski do NATO, marzec 1998 - rozpoczęcie negocjacji z Unią Europejską, marzec 1999 - Polska członkiem NATO, grudzień 2002 - zakończenie negocjacji, zaproszenie Polski do UE, kwiecień 2003 - podpisanie przez Polskę w gronie 25 państw Traktatu Akcesyjnego, 7-8 czerwca 2003 - referendum unijne, najważniejsze wydarzenie od czasu odzyskania przez nas państwowości w 1918 r., decyzja łącząca klamrą pełne czternaście lat przygotowań do wytyczenia drogi dla Polski nowocześniejszej, bogatszej, uczciwszej.
SKRYPT 61, 27 maja 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Rozmaitość spojrzeń w sprawie Unii
Szklanka do połowy pełna czy do połowy pusta - to zależy od punktu widzenia. Zwolennicy i przeciwnicy wejścia Polski do Unii Europejskiej często to samo nazywają inaczej, pomijając niekiedy racje nie pasujące do ich odmiennych przekonań. Wynegocjowaliśmy bardzo dobre - lepsze niż inni - warunki startu - mówią jedni, nie zgadzamy się na wejście do Unii na wynegocjowanych warunkach - stwierdzają drudzy. To, że my mamy równać do Unii, a nie Unia do nas, nie wymaga komentarza, podobnie jak to, że owo równanie nie jest zabiegiem bezbolesnym. Jednak pacjent postawiony na nogi, szybko zapomina o ukłuciach strzykawki czy cięciach lancetu, cieszy się zdrowiem i stosuje do wskazań lekarza. W przypadku Polski będzie to zdrowa gospodarka, zdrowa administracja, dobre dziś i dobre jutro, choć okres naprawy może nie być tak krótki jak byśmy chcieli. Niezbędna do tego jest długotrwała pomoc; z jej ofertą wystąpiła Unia Europejska zapraszając Polskę do swego grona. Przed bliską już decyzją o skorzystaniu z tej oferty warto spojrzeć na kilka przykładów jak można - i należy - analizować różne kwestie.
SKRYPT 60, 20 maja 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Europejski egzamin dojrzałości
Już czterej kandydaci do Unii (Malta, Słowenia, Węgry i Litwa) przeprowadzili u siebie referendum - wszystkie dały odpowiedź na TAK. My pójdziemy do urn za 25 dni. Przy pytaniu umieszczonym na karcie do głosowania będzie można zakreślić albo TAK albo NIE. Nie można odpowiedzieć "tak, ale...", "nie, ale..." czy "nie wiem". Wiedza o Unii płynie z wielu źródeł, każdy kto chce wiedzieć więcej, może uzyskać szersze informacje i wyjaśnić wątpliwości w różnych miejscach. Odpowiedzi na nie jedno pytanie dostarcza wprost doświadczenie państw, które wstąpiły do Unii wcześniej. We wszystkich sytuacja gospodarcza uległa poprawie, choć zróżnicowane było tempo zmian na lepsze. My także nie będziemy wyjątkiem, za kilka lat będzie to oczywiste dla wszystkich.
SKRYPT 59, 13 maja 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Zbliża się referendum
Pytania jak będzie po referendum nie należy sprowadzać do arytmetyki wyborczej: frekwencji, liczby głosujących "za" czy "przeciw". Jedni uważają, że po 7-8 czerwca nic się nie zmieni, inni - że zmieni się wiele. Z pewnością drzewa będą dalej rosły tam gdzie rosną, góry pozostaną w swoim miejscu, a słońce nie zmieni kierunku wędrówki. Tylko Polska nie będzie taka sama - i to niezależnie czy więcej będzie głosów na "tak" czy na "nie". Każda decyzja będzie brzemienna w skutkach, a od decyzji nie ma już odwrotu. Tym razem o tym jaka będzie nasza ojczyzna przez następne dziesięciolecia przesądzą Polacy a nie obcy politycy w Wiedniu, Wersalu czy Jałcie. Tę zmianę sytuacji trzeba docenić i stanąć na wysokości zadania. Można bardzo wiele wygrać i bardzo dużo przegrać. Niech więc Polak będzie mądry przed szkodą.
SKRYPT 58, 6 maja 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Więcej korzyści niż kosztów
Rolnicy stanowią tę część społeczeństwa, która dość nieufnie podchodzi do zmian. Nie raz już w przeszłości kierowane do nich zapewnienia i obietnice nie spełniały się. W bezpośrednich rozmowach często słyszy się: "jest marnie, ale jakoś jest, a co będzie nie wiadomo." Otóż nigdy nie wiadomo do końca jak będzie. Czy z Unią czy bez Unii trzeba sobie radzić, oferować miejsca pracy, tworzyć lepsze warunki edukacji, budować i naprawiać, chronić środowisko i załatwiać wiele innych spraw. Jak to wychodzi bez Unii - wiemy, jak wyjdzie z Unią - zależy od wielu czynników, także od wewnętrznego przekonania samych rolników i innych mieszkańców wsi, że z pomocą Unii, poprawę będzie można osiągnąć szybciej i lepiej; na pewno nie bez sporego wysiłku, jest jednak duża szansa, że ten wysiłek nie pójdzie na marne.
SKRYPT 57, 29 kwietnia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Fundusze dobrych perspektyw
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej to nie tylko decyzja dotycząca dopłat bezpośrednich dla rolników, limitów produkcyjnych, plonów referencyjnych i innych elementów Wspólnej Polityki Rolnej. Są to wszystko sprawy ważne ale nie jedyne. To przede wszystkim wybór standardu cywilizacyjnego, poziomu życia, wykształcenia, patrzenia na świat z innej perspektywy, awansu materialnego i kulturowego. W tym szerszym spojrzeniu na integrację europejską - zarówno przez twórców i obecnych członków UE jak i przez kraje dołączające do wspólnoty - szczególnie ważną rolę odgrywa tzw. polityka strukturalna. W jej ramach funkcjonują specjalne fundusze unijne: grupa zwana funduszami strukturalnymi oraz Fundusz Spójności.
SKRYPT 56, 22 kwietnia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Więcej pracy bo więcej możliwości
Niemal wszystkie biedniejsze kraje na starcie do Unii Europejskiej były pogrążone w wysokim bezrobociu. Wchodząc do wspólnoty uzyskały znaczną pomoc finansową oraz możliwość korzystania z doświadczeń i szerokiego współdziałania w odbudowie i rozbudowie swojego rynku pracy. Uzyskane efekty - ich rozmiar i czas dochodzenia - uzależnione były w stopniu decydującym od wewnętrznego przygotowania administracji samorządowej i rządowej do wdrożenia działań perspektywicznych, a nie tylko doraźnych. Taki zastrzyk zewnętrznej pomocy i własnej mądrości jest dziś potrzebny Polsce jak woda i powietrze. W tym można upatrywać największą korzyść dla Polski w Unii.
SKRYPT 55, 15 kwietnia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Mali i średni - solą unijnego dobrobytu
Rozwój a nie zastój, przedsiębiorczość a nie bezrobocie, elastyczność rynkowa a nie skostniałe molochy gotowe jedynie do upadku - to wszystko przemawia za pomocą i ochroną dla małych i średnich firm. We wszystkich krajach Unii właśnie ten sektor przedsiębiorstw ma obecnie silne i trwałe - dalej wzmagające się w planach - podstawy rozwoju. Tu nie ma nieudanych eksperymentów. Specyficzne potrzeby, warunki skutecznego wsparcia, przeciwdziałanie zagrożeniom - zostały dokładnie ustalone. Lata doświadczeń w promowaniu małych i średnich pozwoliły sprawdzić w praktyce i wybrać najlepsze instrumenty. Rezultaty mówią same za siebie. W tym sektorze powstaje najwięcej nowych miejsc pracy, wytwarza się znaczną część dochodu narodowego, uzyskuje najwyższą zdolność reagowania na potrzeby rynku. Ta recepta sprawdzi się także w Polsce, zwłaszcza gdy zdecydujemy o włączeniu się w unijny system doceniania przedsiębiorców i ułatwiania im życia.
SKRYPT 54, 8 kwietnia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Rolnikami są niektórzy - konsumentami wszyscy
Akademia Sołtysów wkracza w drugi rok działania. Przed nami czas dość gorący. Od wstępnie określonego terminu ogólnonarodowego referendum w sprawie: być albo nie być w Unii Europejskiej, dzieli nas dziesięć tygodni. Do pierwszych dni czerwca trzeba nabrać przekonania, zastanowić się do końca, i to nie tylko nad tym czy skreślić na kartce "jestem za" czy "jestem przeciw", ale również co będzie dalej jeżeli zagłosuję na "tak", a co - jeżeli na "nie". Co będzie dalej nie z tym czy innym rządem, nie z tym czy innym sejmem, ale z moją pracą, z moim gospodarstwem, z moją firmą, z moją rodziną, z przyszłością moich dzieci, mojej miejscowości, mojego kraju. Nie na darmo słowo "szansa" (jak by ona nie była trudna) kojarzy się z otwartością na nowe i nadzieją na lepsze. Nie zawiedli się na wybraniu unijnej szansy ani Finowie, ani Irlandczycy, ani Hiszpanie czy Portugalczycy.
SKRYPT 53, 1 kwietnia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Badanie opinii rolników o integracji
W styczniu i lutym 2003 r. Instytut Badania Opinii i Rynku "Pentor" zrealizował na zlecenie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej badanie jakościowe pt. Rolnicy i przedsiębiorcy wobec integracji Polski z Unią Europejską. Celem badania było określenie stanu wiedzy na temat Unii Europejskiej, nadziei i postrzeganych korzyści związanych z przystąpieniem Polski do struktur Unii oraz postrzeganych zagrożeń i barier. Wyniki zaprezentowano podczas seminarium zorganizowanego w Warszawie 18 marca 2003 r. W dzisiejszym skrypcie najważniejsze wnioski płynące z tego badania w części dotyczącej rolnictwa.
SKRYPT 52, 25 marca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Jakość żywności pod specjalnym nadzorem
Jakość towarów, a także usług, ma w Unii Europejskiej bardzo ważne znaczenie rynkowe. Działa tam zorganizowany system zarządzania jakością w przedsiębiorstwach oraz kontroli przestrzegania tam jednolitych reguł w tym zakresie. Świadectwo potwierdzające spełnianie warunków systemu - zwane certyfikatem - może wydać jedynie firma audytorska upoważniona przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO z siedziba w Szwajcarii. W Polsce jest kilkanaście takich firm, certyfikat wydany przez którąkolwiek z nich jest tak samo ważny. Znaczenie zasadnicze ma jednak nie sam dokument, ale gruntowna świadomość wszystkich pracowników - od zarządu do personelu pomocniczego - że bez zagwarantowania stabilnego wysokiego poziomu jakości w całym ciągu technologicznym nie można sprostać konkurencji i utrzymać się na rynku. Szczególnie ostre wymagania dotyczą produkcji, przetwórstwa, przechowywania, transportu i dystrybucji żywności.
SKRYPT 51, 18 marca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Traktat akcesyjny - szykowany do podpisu
W kilka tygodni po zamknięciu negocjacji z 10 kandydatami do Unii Europejskiej przygotowany został projekt Traktatu akcesyjnego w 20 językach urzędowych państw stron traktatu. Projekt składa się z dwóch części: traktatu o przystąpieniu zawartego w trzech artykułach oraz aktu akcesji - liczącego kilka tysięcy stron zapisu warunków przystąpienia i rozwiązań przejściowych obowiązujących każdego z kandydatów.
SKRYPT 50, 11 marca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Dopłaty powiększą dochody ze sprzedaży
Osiem miesięcy temu, w skrypcie 15, podane były przykładowe obliczenia pokazujące różnice w przychodach gospodarstw rolnych w wariantach - Polska poza Unią oraz Polska w Unii. Dzisiaj, po zakończeniu negocjacji i uzgodnieniu zapisów traktatowych, gdy wiemy znacznie więcej, choć jeszcze nie wszystko, takie porównanie będzie znacznie bliższe rzeczywistości. Podstawiając dane o własnym gospodarstwie każdy rolnik może sam obliczyć jak zmieni się jego sytuacja gdy Polska stanie się członkiem UE. Warto przy tym pamiętać, że wejście do Unii to także nieco inna struktura cen płodów rolnych, a także możliwy wzrost kosztów produkcji. Jakby nie liczyć wychodzi lepszy wynik niż obecnie.
SKRYPT 49, 4 marca 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD: pytania przedsiębiorców - odpowiedzi agencji
W I turze składania wniosków przez przedsiębiorców (Działanie 1), zamkniętej 16 października 2002 r., pozytywną ocenę końcową uzyskały 162 wnioski (przy 216 złożonych) na łączną kwotę przekraczającą 156 mln zł (wykorzystanie dostępnego dla przedsiębiorców limitu z rocznych umów finansowych na lata 2000 i 2001 - 31,2%). Największym zainteresowaniem wśród firm zajmujących się przetwórstwem artykułów rolnych i rybnych, cieszyła się modernizacja sektora mięsnego - 44,44% złożonych wniosków. Od 6 stycznia do 7 lutego 2003 r. przyjmowane były wnioski w ramach II tury. W skrypcie odpowiedzi Agencji RiMR na pytania dotyczące SAPARDu zadawane przez przedsiębiorców.
SKRYPT 48, 25 lutego 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD: pytania samorządów - odpowiedzi agencji
Wśród 2107 wniosków, które do 23 stycznia 2003 r. uzyskały pozytywna ocenę końcową, znalazło się 1730 wniosków samorządów gminnych i powiatowych na łączna kwotę 1 miliarda 28 milionów złotych. W całej rozdzielonej puli stanowi to udział przekraczający 86% (pozostałą częścią podzielili się rolnicy i przedsiębiorcy). Środki programu SAPARD przewidziane w rocznych umowach finansowych z lat 2000 i 2001 dla tej grupy beneficjentów zostały zagospodarowane z nadwyżką. Wśród gmin i powiatów największą popularnością cieszyła się możliwość refundacji nakładów poniesionych na budowę i modernizację dróg - 44,19% złożonych wniosków w ramach Działania 3. W skrypcie odpowiedzi Agencji RiMR na pytania dotyczące SAPARDu najczęściej zadawane przez gminy.
SKRYPT 47, 18 lutego 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD: pytania rolników - odpowiedzi agencji
Do 23 stycznia 2003 r. spośród 2.733 wniosków złożonych przez przedsiębiorstwa, rolników i samorządy - pozytywną ocenę końcową uzyskało 2.107 na łączną kwotę 1 miliarda 194 milionów złotych. Rolnicy indywidualni zainteresowani są głównie zwiększeniem różnorodności produkcji gospodarstw rolnych - 77,64% złożonych wniosków (ogółem wykorzystanie limitu z lat 2000-2001 dla gospodarstw rolnych - 2,67%, ponad połowa wniosków nie uzyskała oceny pozytywnej). Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przygotowuje uruchomienie w I połowie 2003 r. Działania 4 programu SAPARD - różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich. W dzisiejszym skrypcie odpowiedzi Agencji na najczęściej pojawiające się pytania rolników dotyczące SAPARDu.
SKRYPT 46, 11 lutego 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Jak to z dopłatami było?
Nie ma dopłat dla rzemieślników, dla transportowców czy handlowców, są dopłaty dla rolników-producentów, a zawarty w nich mechanizm ma służyć wszystkim: rolnikom ma zapewnić godziwy dochód, a konsumentom - umiarkowane ceny żywności. Nadto (razem z dopłatami eksportowymi) ma wspomagać regulację wielkości produkcji, a także wewnętrznego i zagranicznego obrotu płodami rolnymi i artykułami spożywczymi. Tym nie mniej wspólna polityka rolna UE kosztuje unijny budżet już tak dużo, że wymaga działań reformatorskich, choć przeciwstawne interesy poszczególnych krajów (czy ich grup) odwlekają decyzję o wprowadzeniu nawet niewielkich zmian. W ten skomplikowany i kontrowersyjny układ muszą się wpisać sektory rolne nowych członków Unii. Nie jest to proste, o czym świadczył także przebieg polsko-unijnych negocjacji w tym obszarze.
SKRYPT 45, 4 lutego 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Dziś i jutro - stare i nowe
Nasza przymiarka do Unii, gdy już stanie się faktem, oznaczać będzie wprowadzenie wielu zmian w dość krótkim czasie. Wbrew temu co twierdzą niektórzy, że nic się nie stanie z dnia na dzień, to właśnie niemal z dnia na dzień zmieni się dość dużo. Obok powszechnie wymienianych nowych możliwości, nowych szans i zagrożeń - dających o sobie znać w dłuższym czasie, szybko wejdziemy w obszar nowych przepisów, nowych norm i certyfikatów, nowych spraw załatwianych w urzędach i nowych stosowanych przy tym procedur. Przy sporej dawce nowości trzeba oswoić się z myślą, że nie jedno nas zaskoczy, że różne formalności, pozornie nie potrzebne, czemuś będą służyć, że "komputerowy porządek" nie zastąpi urzędników tylko ich częściowo "ubezwłasnowolni", co też jest przemyślane.
SKRYPT 44, 28 stycznia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unia wymusi modernizację
Przeciwnicy wejścia Polski do Unii chcą bronić wszystkiego co mamy, a mamy też biedę, zacofanie, przestarzały przemysł, rozdrobnione ponad miarę gospodarstwa rolne, tysiące nieuprawianych hektarów, tysiące kilometrów zrujnowanych dróg i wiele innych składników naszego obecnego stanu posiadania, których bronić nie warto. Odstajemy od rozwiniętej Europy. Aby nie zwiększać dystansu musimy szybko podjąć dzieło modernizacji państwa, gospodarki, społeczeństwa. Unia chce nam w tym pomóc stosując różne sprawdzone instrumenty nakłaniające do zdrowej ekonomii, dobrego zarządzania, wydajnej pracy. Nie ma nic złego w tym, że Unia dba także o swoje interesy. Zmodernizowana Polska będzie lepszym partnerem w wymianie handlowej dla pozostałych członków wspólnoty; nowoczesny 40-milionowy kraj w środku kontynentu umożliwi sprawny tranzyt na linii wschód zachód i północ-południe. Na tym zarobimy i my i oni.
SKRYPT 43, 21 stycznia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Wykorzystać czas, nie zmarnować pieniędzy
W potocznym pojęciu rolnik to mieszkaniec wsi uprawiający ziemię i/lub hodujący bydło, trzodę, drób. Słownik Języka Polskiego podaje dwa znaczenia: człowiek trudniący się rolnictwem oraz specjalista z dziedziny wiedzy rolniczej, nie pracujący czynnie na roli, lecz mający zawodowe kwalifikacje rolnicze. W żadnym z tych określeń nie wspomina się o produkcji czy sprzedaży, nie pada słowo rynek. Z tego wynikają pewne nieporozumienia. W krajach Unii Europejskiej mówi się o producentach rolnych, o gospodarstwach towarowych, o poszczególnych rynkach rolnych. Czy gospodarstwo zapewniające jedynie samozaopatrzenie mieszkańców siedliska - to gospodarstwo rolne, czy działka mająca 1 czy 2 ha - to areał pozwalający na produkcję i rozwój, czy renta lub emerytura gospodarza wsparta sprzedażą niewielkiej ilości mleka - to przychody pozwalające na inwestycje. Jaka jest zatem perspektywa dla tych "mniejszych" towarowo, obszarowo i kapitałowo rolników?
SKRYPT 42, 14 stycznia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Pierwsze 15 lat Polski w Unii
Prowadzone w różnych ośrodkach badawczych studia obszarów wiejskich rozwijają wiele tematów ledwie sygnalizowanych w mediach. Od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej - przyjmując, że prezydent RP złoży ostateczny podpis pod Traktatem akcesyjnym - dzieli nas szesnaście miesięcy. Warto zatem - odwołując się do treści artykułu prof. Jana Falkowskiego z Uniwersytetu Toruńskiego zawartego w zbiorze wydanym na jesieni 2001 r. przez PTG i PAN - zarysować scenariusz przemian w polskim rolnictwie i jego otoczeniu do roku 2020. Wszelkie prognozy, mimo że ich autorzy wykorzystują swą najlepszą wiedzę, niosą ryzyko mniejszych lub większych odstępstw podczas ich konfrontacji z rzeczywistością. Nie powinno to jednak umniejszać ich roli poznawczej.
SKRYPT 41, 7 stycznia 2003 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Rok bardzo ważnego wyboru
Na progu Nowego Roku - w którym mamy się opowiedzieć "za" lub "przeciw" przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej - najważniejsze jest życzenie mądrości. Tej decyzji nie można porównywać z żadnymi wyborami władz na cztero- czy pięcioletnią kadencję. To będzie głosowanie "za" lub "przeciw" rozpoczęciem wieloletniego procesu naszego rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego, "za" lub "przeciw" podjęciem odważnej dziejowej inwestycji procentującej wzrostem poziomu gospodarności i zamożności, edukacji i bezpieczeństwa, ochrony środowiska i zdrowia - dla dzisiejszych i przyszłych pokoleń. Nie wszyscy są tego zdania. Przeciwnicy integracji częściej jednak straszą niż argumentują.
SKRYPT 40, 31 grudnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Skracanie dystansu do dobrobytu
Mimo zakończenia negocjacji, a może właśnie dlatego, że sprawa posuwa się naprzód, straszenie Polaków, a zwłaszcza polskich rolników, Unią Europejską bynajmniej nie słabnie. Aby przekonać nas do odrzucenia określonej dziś już dokładnie oferty, wytoczono ostatnio (także zza oceanu) argument, że większe szanse na poprawę bytu rodaków da handel z Meksykiem, Kanadą, a w przyszłości z Malezją niż z Niemcami, Włochami czy Wielka Brytanią. Poza tym nic nie powinniśmy zmieniać, polskim rolnikom bez Unii jest tak dobrze, a gospodarka polska tak mocna, że stać nas w niedalekiej przyszłości na zajęcie trzeciego miejsca (obok gospodarki amerykańskiej i unijnej) w światowym podziale rynków zbytu, głównie dzięki ekspansji na wschód Europy, do Azji i Ameryki Południowej. Na szczęście "chłopski rozum" sięga dalej, wie lepiej i ... życzliwych doradców się nie boi.
SKRYPT 39, 24 grudnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Po negocjacjach - dalej, bez wytchnienia
Uzgadnianie warunków na jakich Polska będzie mogła wejść 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej zostało zakończone. To ważne wydarzenie miało miejsce w stolicy Danii Kopenhadze 13 grudnia 2002 r. Przyjęliśmy na siebie określone zobowiązania; uzyskaliśmy określone przywileje. Ani jednych ani drugich nie można sprowadzać wyłącznie do zmagań o pieniądze. Zakończenie z powodzeniem negocjacji, nie oznacza że jesteśmy już przygotowani do przekroczenia unijnego progu. Aby wykorzystać i pomnożyć swoje szanse musimy sami u siebie zrobić jeszcze bardzo wiele. Nasze korzyści z integracji zależą głównie od tego czy wprowadzimy w życie (a nie tylko uchwalimy) nowe przepisy prawa, czy zreformujemy gospodarowanie publicznymi pieniędzmi, czy skutecznie zwalczymy (ograniczymy) korupcję, czy potrafimy tak zorganizować produkcję w rolnictwie i innych działach, aby nasze wyroby sprostały ostrej konkurencji na unijnym rynku. Ta nasza robota musi być wykonana bardzo solidnie i na czas. W końcu października 2003 r. Komisja Europejska opublikuje raport oceniający jak Polska wypełniła przedakcesyjne zobowiązania przyjęte na siebie w negocjacjach.
SKRYPT 38, 17 grudnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Prawo polskie - prawo unijne
W ostatnich dniach, niemal bez przerwy, w wielu miejscach toczą się "europejskie rozmowy". Wymagają one - zarówno od bezpośrednich negocjatorów jak i angażujących się szczególnie aktywnie na tym etapie polityków - nie tylko mocnych argumentów i talentu przekonywania ale także odporności na stres i właściwej oceny zagranicznych "obietnic" i krajowych "przestróg". W oczekiwaniu na końcowe ustalenia warto przedstawić temat tylko z pozoru mniej emocjonujący, a na pewno bardzo ważny: prawne konsekwencje wejścia Polski do Unii Europejskiej, nasze nowe obowiązki oraz nowe możliwości i przywileje. Jak to wygląda w największym skrócie?
SKRYPT 37, 10 grudnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Negocjacje czas kończyć
Zostało dziesięć dni do posiedzenia Rady Europejskiej w Kopenhadze, podczas którego mają być zakończone negocjacje z dziesięcioma państwami kandydującymi do Unii Europejskiej, dla których datę wejścia do wspólnoty określono na 1 maja 2004 r. Sześć krajów z tej "dziesiątki" uzgadnia już tylko ostatnie szczegóły, Czechy i Litwa nieco więcej, najmniejsza Malta i największa Polska - są najdalej od mety. Obie strony - unijna i polska - systematycznie zbliżają swoje stanowiska, tutaj także - jak w sporcie - finisz wymaga szczególnego wysiłku. Dojście do zgody w sprawach finansowych musi w perspektywie kilkuletniej pogodzić możliwości zarówno budżetu UE jak i budżetu RP. Mówiąc przy tym o obciążeniach naszego budżetu nie można zapominać, że zdecydowana większość tych samych wydatków będzie w nim figurować także wówczas gdy do Unii nie wejdziemy.
SKRYPT 36, 3 grudnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Podatki w Unii Europejskiej
Polski system podatkowy w znacznym stopniu jest już zgodny z systemem unijnym. W ramach trwającego od kilku lat procesu dostosowywania naszego prawa do regulacji obowiązujących w Unii Europejskiej wprowadzony u nas w połowie 1993 roku podatek od towarów i usług wzorowany jest na podatku od wartości dodanej (od tego skrót VAT) stosowanym w Unii od dawna. Tym nie mniej gdy Polska stanie się członkiem UE będą musiały być wprowadzone pewne zmiany, przede wszystkim dotyczące stawek VAT i akcyzy, w niewielkim stopniu - opłat skarbowych oraz podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Unia pozostawia - jak dotąd - do wewnętrznych regulacji przez kraje członkowskie podatki majątkowe oraz podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT).
SKRYPT 35, 26 listopada 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Wybór dla strategów a nie księgowych
Toczący się od pierwszych dni polskich przemian ustrojowych proces dostosowania do zachodnich standardów: prawa, norm, zasad funkcjonowania rynku i instytucji publicznych, wdrażania wielu reform oraz procedur zarządzania i kontroli - otworzył drogę najpierw do stowarzyszenia, a teraz - już w zasięgu ręki - do pełnego członkostwa w Unii Europejskiej. Planowane na 13 grudnia 2002 r. ostateczne potwierdzenie przez kraje "piętnastki", że dziesięciu kandydatów spełnia warunki przyjęcia, zamknie okres uzgadniania wielu szczegółów i otworzy czas przygotowania traktatu akcesyjnego, który będzie przedstawiony w roku 2003 do akceptacji w 25 krajach. W samej końcówce negocjacji dominują kwestie kwot produkcyjnych i finansowych dla rolnictwa oraz naszych opłat członkowskich. Obie strony mają argumenty, dyskusja trwa, do ostatniego dnia będzie się toczyć walka o jak najkorzystniejsze dla nas warunki, uwzględniające całą specyfikę i złożoność polskiej sytuacji na starcie.
SKRYPT 34, 19 listopada 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Samorząd rolniczy
Rolnicze organizacje samorządowe różnego typu odgrywają w Unii Europejskiej bardzo ważną rolę przy tworzeniu, wdrażaniu i modernizowaniu Wspólnej Polityki Rolnej. Jej instrumenty chroniące pozycję rolnictwa europejskiego na rynku światowym oraz instrumenty interwencji na unijnym rynku wewnętrznym powstawały pod silnym wpływem krajowych rad rolnych, federacji, związków i stowarzyszeń rolników. W krajach "piętnastki" samorządy rolnicze stanowią silny ruch społeczno-gospodarczy, koncentrujący się na współorganizowaniu rynków rolnych, przygotowywaniu wnikliwych analiz dochodów i opłacalności produkcji roślinnej i zwierzęcej, ale również zdolny do organizowania wielkich i skutecznych manifestacji. Prawo unijne zobowiązuje organy UE do konsultacji spraw rolnych i wsi z partnerami społecznymi.
SKRYPT 33, 12 listopada 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Jak nas widzą dzisiaj?
W ogłoszonym przez Komisję Europejska 9 października 2002 r. raporcie stwierdzono, że Polska wraz z kolejnymi dziewięcioma kandydatami będzie w 2004 roku spełniać warunki członkostwa w Unii Europejskiej (w tym niektóre opatrzone uzgodnionymi okresami przejściowymi). Poza końcową konkluzją, w raporcie znalazła się wnikliwa ocena aktualnego stanu naszego (i innych kandydatów) przygotowania, mocnych i słabych punktów Polski w drodze do Unii, zgodności ze wspólnotowymi standardami oraz niedociągnięć i opóźnień w tym zakresie, które w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy powinniśmy nadrobić w dobrze pojętym własnym interesie. W poszerzonej UE Polska zajmie 6 miejsce pod względem obszarowym i ludnościowym oraz 21 pod względem rocznego dochodu na mieszkańca (ok. 22% średniej dla 25 członków); wśród 10 kandydatów mamy więcej mieszkańców niż pozostała "dziewiątka" razem. To, że jesteśmy największym państwem w tym gronie oznacza także większy wymiar problemów dostosowawczych.
SKRYPT 32, 5 listopada 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Budżet Unii Europejskiej
25 października 2002 r. przywódcy 15 krajów tworzących Unię Europejską ustalili w Brukseli warunki finansowe poszerzenia wspólnoty. Określone przez "piętnastkę" kwoty nie będą już powiększane, negocjacje mogą jednak dotyczyć ograniczonego przemieszczania środków, np. z puli funduszy strukturalnych (rozwój obszarów wiejskich) do puli dopłat bezpośrednich (wypłaty dla rolników). Przyjmując, że Polska pomyślnie i w terminie doprowadzi negocjacje do końca, oraz że w wyniku naszego referendum układ akcesyjny między UE a Polską zostanie podpisany, a następnie ratyfikowany w parlamentach krajów Unii - jako członek Wspólnoty będziemy mieli przyznane na projekty podjęte w latach 2004-2006 łącznie 18,8 mld euro. Realne wypłaty dla nas w tym okresie wyniosą 12,5 mld euro (część projektów będzie finansowana dłużej), a polski wkład do budżetu UE - 7,5 mld euro. Uzyskamy więc w pierwszych trzech latach członkostwa netto (więcej niż wpłacimy) 5 mld euro - czyli średniorocznie ponad 4,7% dochodów naszego budżetu i 0,97% PKB wg stanu z 2000 r. Jakie są źródła unijnych pieniędzy?
SKRYPT 31, 29 października 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Polska na progu - Hiszpania po 15 latach w UE
Przykład Hiszpanii może przybliżyć poznanie szans rozwoju polskiego rolnictwa po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Hiszpańscy rolnicy też mieli obawy wchodząc w nowe reguły dużego europejskiego rynku. Złapali jednak wiatr w żagle i własną inicjatywą, ciężką pracą oraz pomocą z unijnej kasy osiągnęli dzisiejszy poziom dobrobytu. Dalej rozwijają swoje gospodarstwa widząc konkretne efekty płynące z odważnego wchodzenia w nowe, a nie trzymania się starego - dziś już niesprawnego i niewydajnego - porządku. W ciągu 15 lat członkostwa Hiszpanii w UE nastąpiły liczne zmiany, także na rynku pracy, wydatnie wzrosły nakłady inwestycyjne i produkcja, zmniejszyło się bezrobocie. Polska ma przed sobą podobną drogę; dla rolnictwa - ciężko doświadczonego przedłużającym się krajowym regresem w tym sektorze - integracja w ramach Unii jest wyzwaniem prowadzącym ku lepszej przyszłości.
SKRYPT 30, 22 października 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Zarabianie na świadczeniu usług
Wśród mieszkańców wsi wiele osób ma przygotowanie zawodowe do wykonywania różnych usług, nie tylko dotyczących prac rolnych ale również prac ogrodniczych, budowlanych, monterskich, instalacyjnych, ślusarskich, ochrony mienia czy innych. Wejście Polski do Unii Europejskiej oznaczać będzie możliwość swobodnego świadczenia wyuczonych usług w innych krajach członkowskich. Możliwe będzie świadczenie usług jako firma polska (spółka czy obywatel polski prowadzący zarejestrowaną działalność gospodarczą) albo przedsiębiorstwo założone przez obywatela polskiego w dowolnym kraju UE. Nie ma znaczenia obywatelstwo, znikną zezwolenia na pobyt, wszędzie uznawane będą kwalifikacje zawodowe zdobyte w Polsce.
SKRYPT 29, 15 października 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Ważne są nie tylko dopłaty
W różnych publikacjach przedstawiających nasze negocjacje z Komisja Europejską w sprawach dotyczących rolnictwa najczęściej pisze się o dyskusji wokół dopłat bezpośrednich. Ostatnio eksperci wyliczyli, że dopłaty na poziomie 40% obecnej stawki unijnej pozwoliłyby większości naszych producentów rolnych swobodnie konkurować z farmerami unijnymi na Jednolitym Rynku (u nas niższe koszty wytwarzania i bytowania). Różnicę kilkunastu procent między już oferowanymi dopłatami a owym wyliczonym progiem wypłacano by polskim rolnikom z polskiego budżetu (dodatkowo odciążonego z części składki do budżetu UE). Na czym stanie okaże się niebawem; dla rolników nie tylko to jest jednak ważne.
SKRYPT 28, 8 października 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek mleka
Od ponad 30 lat funkcjonuje w jednoczącej się Europie wspólny rynek mleka. Obecnie obejmuje on produkty: mleko i śmietanę (w tej grupie także skondensowane i słodzone); jogurt, kefir, maślankę, mleko zsiadłe (w tej grupie także słodzone oraz zawierające owoce, orzechy i kakao); serwatkę; masło i inne tłuszcze z mleka; sery i twarogi. W połowie tej dekady rozpocznie się wprowadzanie dopłat bezpośrednich dla producentów mleka.
SKRYPT 17, 23 lipca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Jednolity rynek wewnętrzny
W krajach "piętnastki" (obecnych członków UE) obowiązuje jednolity rynek wewnętrzny, oznacza to że na ich łącznym obszarze nie ma granic wewnętrznych, że przepływ towarów, usług, osób i kapitału odbywa się w sposób swobodny, bez takich barier jak cła, kontyngenty celne, podatki graniczne, ograniczenia ilościowe, jakościowe itp. Pod tym względem obszar Wspólnoty przypomina obszar jednego państwa. Państwa członkowskie Unii mają możliwość wprowadzenia ograniczeń importowych, eksportowych oraz tranzytowych jedynie wówczas gdy wymagają tego względy porządku i bezpieczeństwa publicznego, ochrony zdrowia i życia ludzi, ochrony zwierząt i roślin, ochrony narodowych dóbr kultury, ochrony własności przemysłowej lub handlowej.
SKRYPT 27, 1 października 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Pytania rolników - odpowiedzi ekspertów
Perspektywa integracji Polski z Unią Europejską daje możliwość pozyskania funduszy pozwalających na rozwojowe zmiany struktury i modernizację rolnictwa oraz poprawę standardu życia mieszkańców wsi. Aby przekonać się do nowych zasad gospodarowania i korzystania z oferowanej pomocy, trzeba nie tylko je poznać, ale także pokonać obawy przed nieznanym, zaufać regulacjom z powodzeniem sprawdzonym w kilkunastu krajach, umieć dodać do tego własne specjalności, wykorzystać nasz potencjał przyrodniczy i ambicje polskich rolników. W dzisiejszym skrypcie wyjaśnienia ekspertów Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej odpowiadające na najczęściej pojawiające się pytania z zakresu integracji Polski z UE w obszarze dotyczącym rolnictwa.
SKRYPT 26, 24 września 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Dobre - bo czyste i zdrowe
Na przełomie września i października rozpocznie się końcowa faza negocjacji między przedstawicielami Polski i Komisji Europejskiej w otwartym ciągle obszarze "Rolnictwo". Dyskusja i rozstrzygnięcia będą dotyczyć wielu spraw, w tym poziomu startowego dopłat bezpośrednich i okresu dochodzenia do pełnej stawki, limitów produkcyjnych, systemu wykorzystania funduszy na rozwój obszarów wiejskich, ceł w handlu rolnym oraz powiązań interwencji rynkowej (ceny gwarantowane, dopłaty do eksportu) z dotrzymywaniem unijnych norm weterynaryjnych i sanitarnych w produkcji rolnej i przetwórstwie rolno-spożywczym. W zakresie spełniania tych norm w zasadzie nie ma pola do kompromisu. Jest to poważny problem dla wielu mleczarni, ubojni i zakładów przetwórstwa mięsa. Nie spełniając unijnych norm nie można działać na unijnym rynku.
SKRYPT 25, 17 września 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Na pewno warto skorzystać
Negocjacje Polski z Komisją Europejską w sprawie naszego przystąpienia do UE zbliżają się do końca. Już dziś wiadomo, że w raporcie, który Komisja przedstawi 16 października br. zawarte będą stwierdzenia: Polska spełnia warunki członkostwa w Unii Europejskiej oraz Komisja Europejska rekomenduje państwom-członkom UE przyjęcie Polski do Unii Europejskiej. Do 30 września mają być zamknięte negocjacje w obszarze: polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych. Do zamknięcia w IV kwartale pozostaną dwa obszary - trudne, ale jakże ważne - rolnictwo oraz finanse i budżet.
SKRYPT 24, 10 września 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Równanie w górę ze wspomaganiem
Unia Europejska grupuje kraje stabilne politycznie, o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego, kreujące i stosujące najwyższe standardy technologiczne, ekologiczne i socjalne. Polska weszła w wiek XXI z ponad dziesięcioletnim nie małym - a jednak nie wystarczającym - dorobkiem transformacji ustrojowej. Wciąż daje jeszcze o sobie znać wieloletni bagaż deformacji gospodarki, księżycowej ekonomii, trzebienia inicjatywy prywatnej i uczciwej zaradności. Sumując nadal jesteśmy krajem o niższym poziomie rozwoju niż najsłabiej rozwinięte kraje członkowskie UE. Oferta Unii wyznacza drogę skracania tego dystansu.
SKRYPT 23, 3 września 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek cukru
Organizacja wspólnego rynku cukru w UE jest podobna do organizacji rynku zbóż. Funkcjonują: system kwot produkcyjnych i system cen interwencyjnych dla cukru oraz cena podstawowa (bazowa) i minimalna dla buraków cukrowych. Regulacje tego rynku obejmują towary: cukier buraczany, cukier trzcinowy i chemicznie czystą sacharozę w postaci stałej, buraki cukrowe i trzcinę cukrową, melas powstały z ekstrakcji lub rafinacji cukru, cukier i syrop klonowy oraz inne cukry w formie stałej i syropy cukrowe, sztuczny miód i karmel, wysłodki buraczane i inne odpady z produkcji cukru, izoglukozę i smakowe lub barwione syropy izoglukozy oraz syrop inulinowy.
SKRYPT 22, 27 sierpnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek owoców i warzyw
Na regulowany rynek owoców i warzyw składają się w Unii Europejskiej dwa systemy - rynek owoców i warzyw świeżych funkcjonujący od 1962 r. oraz rynek przetworów owocowo-warzywnych wprowadzony w 1978 r. Pierwszy obejmuje większość gatunków owoców i warzyw produkowanych w UE z wyłączeniem ziemniaków (zob. skrypt nr 20), winogron uprawianych do produkcji wina (odrębne regulacje), bananów, fasoli i grochu na pasze oraz oliwek (odrębne regulacje); drugi - mrożone, suszone i konserwowane owoce i warzywa, soki oraz pasty owocowe. Indywidualni producenci świeżych owoców i warzyw skupieni są zwykle w organizacjach producenckich, które korzystają z preferencji podczas działań interwencyjnych.
SKRYPT 21, 20 sierpnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek skrobi ziemniaczanej
Rynek skrobiowy jest składnikiem Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej od blisko 40 lat. Dopiero jednak w sezonie 1994/95 wprowadzono kwoty produkcji skrobi ziemniaczanej aby skutecznie zrównoważyć podaż i popyt na tym rynku. W sezonie 2000/01 najwięksi producenci mieli przyznane kwoty: Niemcy - 677 tys. ton skrobi, Holandia - 523 tys. ton, Francja - 274 tys. ton i Dania - 173 tys. ton. Te cztery kraje wykorzystywały ponad 90% łącznej kwoty skrobiowej całej unijnej piętnastki. W sezonie 2001/02 podane kwoty uległy redukcji o ok. 3%. W Unii Europejskiej na skrobię przerabia się ok. 20% zbiorów ziemniaków.
SKRYPT 20, 13 sierpnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek wieprzowiny
Organizacja wspólnego rynku wieprzowiny znacznie różni się od innych unijnych rynków rolnych. Krótki cykl produkcyjny oraz względnie łatwe równoważenie podaży i popytu pozwalają do minimum ograniczyć środki interwencji rynkowej oraz nie stosować gwarancji cenowych wobec producentów. W zasadzie od 1971 r. w Unii Europejskiej nie prowadzono skupu interwencyjnego wieprzowiny. Jedyną formą interwencji były i są nadal: dotowanie prywatnego przechowalnictwa oraz dopłaty eksportowe. Analogiczna sytuacja występuje na rynku drobiu i jaj.
SKRYPT 19, 6 sierpnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek wołowiny i cielęciny
Od sezonu 1999/2000 r. ceny interwencyjne ustalane dla poszczególnych kategorii bydła ulegają corocznym obniżkom (w ciągu trzech lat o 20%). Realna zmniejszenie ceny w ramach interwencji jest jednak większe ponieważ obniżaniu ulegał także próg wyznaczany jako procent ceny interwencyjnej, przy którym rozpoczyna się skup interwencyjny.
SKRYPT 18, 30 lipca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijny rynek zbóż
Bardzo istotnym składnikiem Wspólnej Polityki Rolnej UE jest wspólna organizacja rynków rolnych pozwalająca korzystnie kształtować ceny unijne względem cen światowych, zapobiegać psującej rynek nadprodukcji, podtrzymywać poziom dochodów rolniczych, a przy tym wspierać ogólny rozwój cywilizacyjny wsi. Na rynku zbóż najważniejszymi instrumentami regulacji są: skup interwencyjny, zmiany areału upraw oraz (przedstawione już w AS wcześniej) dopłaty bezpośrednie. Jak to dzisiaj wygląda w krajach Unii Europejskiej?
SKRYPT 16, 16 lipca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Polska poza Unią - Polska w Unii
Jak samemu obliczyć i porównać przychody?

Każde gospodarstwo jest inne, każde ma swój areał, swoje plony oraz swoje wyniki w hodowli i udoju. Różne modelowe wyliczenia dają ogólną orientację, ale ważne jest aby móc samemu policzyć jak mogą się zmienić przychody we własnym gospodarstwie gdy Polska wejdzie do Unii Europejskiej, w stosunku do sytuacji dzisiejszej. Podane ceny, wielkości dopłat bezpośrednich i przykłady konkretnych obliczeń pozwolą każdemu rolnikowi ocenić swoją pozycję; powinny też pomóc w rozważaniach jak ustawić się na przyszłość.
SKRYPT 15 - 9 lipca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Jak być może - jak będzie?
Toczące się negocjacje i przyjęte w ich wyniku ustalenia będą miały duży wpływ na sytuacje ekonomiczną rolników po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Limity produkcyjne, wysokość premii dla zwierząt, stawki dopłat bezpośrednich, okresy przejściowe - to wszystko, obok funduszy strukturalnych, wyznaczy przyszłość blisko 40% Polaków mieszkających na wsi, nie pozostanie też bez istotnego wpływu na poziom życia w miastach. Rolnictwo nie jest i nie może być odseparowane od reszty gospodarki, mieszkańców wsi i miast łączą tak liczne zależności, że dostrzeganie jednych a zapominanie o drugich zaszkodzi wszystkim.
SKRYPT 14 - 2 lipca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Unijne reguły w rolnictwie
Wspólna Polityka Rolna należy do najbardziej scentralizowanych spośród sfer gospodarczych poddanych wspólnotowym regulacjom. Zasadnicze decyzje dotyczące rolnictwa w całej Unii Europejskiej podejmowane są w Brukseli. Poszczególne państwa członkowskie uczestniczą w gremiach wytyczających strategię, ale nie mają swobody w decydowaniu o przeznaczeniu własnych funduszy dla rodzimego rolnictwa. Po przystąpieniu Polski do UE tylko część stosowanych dotąd u nas form pomocy państwa dla rolnictwa będzie mogła być zachowana. Dojdzie natomiast różnorodne wsparcie ze wspólnej unijnej kasy.
SKRYPT 13 - 25 czerwca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Pomoc z różnych źródeł
Opóźnienia gospodarcze i edukacyjne polskiej wsi, skostniała i rozdrobniona struktura agrarna, słabe zaplecze techniczne rolnictwa, dość opieszałe przejmowanie steru gospodarstw przez młodych rolników - te i wiele innych kwestii wymaga wielokierunkowej pomocy i działań naprawczych. Pomoc oferuje i pomaga nam Unia Europejska, pomocy szukamy też poza Unią (choć ze wsparciem różnych instytucji europejskich). Dobrym tego przykładem jest realizowany Program Aktywizacji Obszarów Wiejskich kredytowany przez Bank Światowy.
SKRYPT 12 - 18 czerwca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Zarządca, kontroler i księgowy
Rozdzielanie dużych pieniędzy z funduszy UE wymaga dużej znajomości rynku, sprawności operacyjnej, rzetelności i ciągłego nadzoru: od oceny każdego wniosku o pomoc do oceny stopnia i zgodności jej wykorzystania z ustaleniami zawartymi w umowie stron. Do tego niezbędne są nowoczesne narzędzia - specjalistyczne systemy i programy komputerowe, które pomagają szybciej i lepiej obsłużyć wnioskodawców oraz bezwzględnie odrzucić wszelkie informacje nieprawdziwe oraz dokładnie ustalić miejsce, z którego pochodzą. Takim elektronicznym super-urzędnikiem "trzymającym" unijną kasę dla rolnictwa i obszarów wiejskich jest system IACS.
SKRYPT 11 - 11 czerwca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Droga dla wszystkich
Utworzenie od początku 1999 r. 16 dużych województw (odpowiadających regionom w nomenklaturze Unii Europejskiej) z wybieralnymi władzami samorządowymi (sejmiki) oraz własnymi budżetami otworzyło drogę do decentralizacji systemu finansów publicznych. Obecnie - stojąc na progu unijnych funduszy strukturalnych dla członków (już nie kandydatów) - pierwszoplanowanej wagi nabiera uczynienia z budżetów województw bazy finansowej na poziomie umożliwiającym przyjęcie unijnej pomocy dla regionów.
SKRYPT 10 - 4 czerwca 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Sprawy ważne i ważniejsze (2)
Toczące się od dwóch lat negocjacje w obszarze "Rolnictwo" należą (obok "Finansów i budżetu") do najtrudniejszych. Dzieje się tak dlatego, że zarówno oferowane Unii polskie wiano rolnicze jest dość słabego gatunku, jak też sama Unia ugina się pod ciężarem własnej Wspólnej Polityki Rolnej. W takiej sytuacji najgorszym wyjściem jest usztywnienie stanowisk. Przeczy to bowiem idei negocjacji, dającej owoce tylko na gruncie kompromisu.
SKRYPT 9 - 28 maja 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Sprawy ważne i ważniejsze (1)
Rozważając ofertę pomocy finansowej z Unii Europejskiej trzeba pamiętać zarówno o wymaganych przez Polskę warunkach równej konkurencji na Jednolitym Rynku jak również o wymaganych przez Unię warunkach korzystania z jej pieniędzy. Jeżeli nie osiągniemy stanu organizacyjnego maksymalnej chłonności unijnych funduszy, może się okazać, że z oferowanych nam łącznie 20 mld euro w latach 2004-2006 będziemy w stanie zagospodarować zaledwie 1/3.
SKRYPT 8 - 21 maja 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Solidarni pod okiem satelity
W ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE rozdzielane są obecnie kwoty rzędu kilkudziesięciu miliardów euro rocznie. Prawidłowy przebieg tego procesu wymaga jasnych szczegółowych zasad i procedur, kompetentnej i sprawnej administracji oraz wnikliwej kontroli obejmującej zarówno weryfikację wniosków i zawartych w nich danych, prawidłowość przebiegu dotowanej inwestycji oraz protokołu jej zamknięcia oraz wszelkich dokonywanych płatności. Rozdysponowanie bądź spożytkowanie środków unijnych niezgodnie z regułami wspólnotowymi prowadzi do wstrzymania wypłaty, a także do żądania zwrotu otrzymanych pieniędzy.
SKRYPT 7 - 14 maja 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Kolczyk i paszport dla bydła
Od 1 stycznia 2002 r. wprowadzony został w Polsce ustawowy obowiązek identyfikacji i rejestracji bydła; od 1 stycznia 2003 r. zostanie on rozszerzony m. in. na trzodę chlewną, owce, kozy, konie. Identyfikacja i rejestracja zwierząt jest elementem systemu IACS, którego funkcjonowanie warunkuje bezpośrednie i strukturalne wspieranie polskiego rolnictwa z funduszy Unii Europejskiej.
SKRYPT 6 - 7 maja 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Grupy producentów rolnych - jak zakładać?
Podstawowym aktem prawnym - swoistą Konstytucją grupy - jest statut, który powinien dobrze służyć przez dłuższy czas. Muszą się w nim znaleźć wszystkie zapisy wymagane przez prawo oraz przepisy wewnętrzne sformułowane na tyle ogólnie aby nie utrudniały działania w zmieniających się warunkach rynkowych oraz zmianach w grupie i na tyle szczegółowo aby ograniczyć dowolność ich interpretacji. Dobrym rozwiązaniem jest przeniesienie zapisów szczegółowych do regulaminów wewnętrznych, które nie podlegają rejestracji.
SKRYPT 5 - 30 kwietnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
Grupy producentów rolnych - co to jest?
Pojedynczemu gospodarstwu rolnemu średniej wielkości dość trudno jest przebić się przez bariery wynikające z ostrej konkurencji na rynku surowców rolnych i gotowych produktów. Niewielkie możliwości finansowe, mały potencjał produkcyjny oraz - jakże często - brak wiedzy i umiejętności marketingowych eliminują z rynku wielu dobrych rolników. Wyjściem z takiej sytuacji obronną ręką może być utworzenie grupy producentów rolnych.
SKRYPT 4 - 23 kwietnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD - pomoc finansowa dla przedsiębiorstw oraz grup i związków producentów rolnych
Przedsiębiorstwa działające minimum 12 miesięcy zajmujące się przetwórstwem mleka, ubojem, rozbiorem i przetwórstwem mięsa, przetwórstwem ryb, przetwórstwem owoców i warzyw, a także grupy producentów rolnych, rybnych, ogrodniczych i sadowniczych oraz ich związki mogą otrzymać w okresie przedakcesyjnym bezzwrotne dofinansowanie z Unii Europejskiej inwestycji modernizacyjnych.
SKRYPT 3 - 16 kwietnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD - pomoc finansowa dla rolników
W czasie kandydowania Polski do Unii każdy rolnik prowadzący gospodarstwo na własny rachunek, który nie ukończył 50 lat oraz ma wymagane ubezpieczenie i kwalifikacje może otrzymać bezzwrotne dofinansowanie z pieniędzy unijnych na specjalizację w produkcji mleka, bydła mięsnego, owiec, trzody chlewnej, drobiu oraz na zwiększenie różnorodności swojej produkcji.
SKRYPT 2 - 9 kwietnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...
SAPARD - pomoc finansowa dla gmin i ich związków
Bezzwrotne dofinansowanie z pieniędzy unijnych rozbudowy infrastruktury wiejskiej - zaopatrzenia wsi w wodę i energię, budowy oczyszczalni ścieków, gospodarki odpadami, rozbudowy i modernizacji dróg na obszarach wiejskich - do wykorzystania w okresie jeszcze przed wejściem Polski do Unii Europejskiej.
SKRYPT 1 - 2 kwietnia 2002 r.    ››› pełny tekst skryptu...

WYSZUKIWARKA
gmin, miast, powiatów i województw

Czysty węgiel z nieba